Co Cię BOLI? – kampania edukacyjna
Ból to niechciany towarzysz wielu osób. Definiowany jest przez Międzynarodowe Towarzystwo Leczenia Bólu jako: nieprzyjemnie doznanie sensoryczne i emocjonalne związane z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanki lub przypominające je.
Pełni on w organizmie indywidualną funkcję ostrzegawczą. Najczęściej identyfikowany jest przez cechy charakterystyczne. Uznawany jest za ostry, gdy ma charakter napadowy, najczęściej spowodowany uszkodzeniem, i zwykle ustępuje w ciągu trzech miesięcy. Przewlekły, mniej intensywny, często nawracający utrzymuje się miesiącami, a czasem nawet latami.
Większość pacjentów zgłaszających się po pomoc do apteki czuje ból pojawiający się nagle. Jest ostry i często ustępuje samoistnie. Na ból przewlekły często cierpią pacjenci z chorobami zwyrodnieniowymi. Dolegliwości bólowe układu mięśniowo-kostnego powstają najczęściej w wyniku urazu, przeciążenia lub chorób, zwykle związane są z pojawieniem się stanu zapalnego, zaczerwienieniem i obrzękiem. W tych okolicznościach rolą farmaceuty jest ustalenie przyczyny, stopnia nasilenia bólu oraz rozważenie skutecznego leczenia. Farmaceuci dopytują i ustalają, czy dana dolegliwość, z którą przychodzi pacjent, wymaga pomocy lekarza, czy wystarczy fachowa wskazówka i leki.
O co może cię zapytać farmaceuta, aby kompleksowo pomóc?
- Gdzie cię boli?
- Czy ból jest stały, napadowy, nawracający?
- Jak długo odczuwasz tę dolegliwość ?
- Co przynosi ulgę?
- Czy ból nasila się lub maleje podczas aktywności lub odpoczynku?
- Czy kojarzysz zdarzenie, które mogło wywołać ból?
A kiedy może skierować cię na dalsze badania i do specjalisty?
- ból pleców powoduje drętwienie kończyn, promieniuje z okolic odcinka lędźwiowego,
- ból utrzymuje się i stopniowo się nasila,
- bólowi towarzyszą niepokojące objawy, np. gorączka,
- ból lub obrzęk występuje bez wyraźnej przyczyny,
- kiedy doznałeś ostrego urazu i bardzo cię boli,
- gdy zauważysz znaczną różnicę w ruchomości stawów.
Dr n. farm. Ewa Jaworska
Piśmiennictwo:
- Rutter P. Opieka farmaceutyczna. Objawy, rozpoznanie i leczenie. Wrocław 2017
- Nowicka A., Zuchowski A.: Leczenie miejscowe bólu. Lek w Polsce. Vol 27 Nr 02’17 (309) 40-49
- Lipko M. Definicja bólu zaktualizowana po 40 latach. Termedia 17.08.2020. online: https://www.termedia.pl/reumatologia/Definicja-bolu-zaktualizowana-po-40-latach,39084.html [dostęp 24.07.2023]
- Woroń J.,Dobrogowski J., Wordliczek J., Kleja J.: Leczenie bólu w oparciu o drabinę analgetyczną WHO. Medycyna po Dyplomie 2011(20); 8(185): 52-61
